Minister Stef Blok (Wonen) moet ervoor zorgen dat mensen gemakkelijker zelf een huis kunnen bouwen. Dit kan op kavels die gemeenten in eerste instantie bestemd hadden voor kantoren, bedrijventerreinen en winkelcentra.
Dit stelt Tweede Kamerlid Kees Verhoeven (D66) woensdag voorafgaand aan een debat over de leegstand in Nederland. Het voorstel kan volgens hem een nieuwe impuls geven aan de verstoorde woningmarkt.
"Deze grond is nu minder waard, wat mogelijkheden biedt voor goedkopere woningbouw. In feite geeft de grote kantorenleegstand ruimte voor het bouwen van nieuwe huizen", zo stelt Verhoeven.
Gemeenten moeten deze gronden dan wel eerst afwaarderen.
Regie
Volgens de D66-tiger moet minister Blok dan ook de regie nemen om het plan te kunnen laten slagen. "Blok moet met betrokken gemeenten om tafel gaan zodat zij hun bouwgrond beschikbaar willen maken voor particuliere bouw."
Verhoeven verwijt Blok 'passief' te zijn met dit soort kwesties.
"Hij zegt dan dat hij er niet over gaat, dat het aan de markt en lokale spelers is." Maar volgens Verhoeven, die onlangs nog een commissie leidde die onderzoek deed naar de stijging van de huizenprijzen, heeft de verstoorde woningmarkt juist laten zien dat regie wel noodzakelijk is.
Duurder aangekocht
In het debat komt de enorme leegstand in Nederland aan de orde. Veel gemeenten in Nederland hebben bouwgrond duurder aangekocht dan de prijs waarvoor ze het wegens de huidige markt kunnen kopen, zo bleek onlangs nog uit onderzoek.
Van de 40 gemeenten die werden onderzocht, waaronder de 30 grootste, hebben 33 een verlies van minstens 1 miljoen euro gemaakt. Bij elf gemeenten lag het verlies in 2011 hoger dan 20 miljoen euro.
Druk
De druk op gemeenten om de grondprijzen te verlagen neemt dan ook al enige tijd toe, maar nog lang niet alle gemeenten waarderen deze grond ook af, omdat ze dan een verlies in de begroting moeten inboeken.
Elco Brinkman, voorman van Bouwend Nederland, stelde begin dit jaar nog tegenover NU.nl dat gemeenten hun grondprijzen voor bouwkavels met 10 procent zouden kunnen verlagen om zo een impuls te geven aan de woningmarkt.
Kantoren
Niet alleen ligt er veel bouwgrond braak in Nederland, ook veel kantoren in ons land staan leeg. Eind 2012 ging dit om bijna 16 procent van de kantoren, zo blijkt uit cijfers van makelaarsvereniging NVM. Dit komt neer op 7,8 miljoen vierkante meter aan leegstaande kantoorruimte. De stijging van de leegstand van kantoorruimte was binnen een jaar bovendien nog nooit zo hoog.
PvdA
Op papier hebben die lege gebouwen vaak een hoge waarde, terwijl ze in de praktijk een stuk minder waard zijn. Maar door de hoge waarde op papier is het onbetaalbaar om het gebouw een nieuwe functie te geven.
Daarom kwam de PvdA dinsdag al met het voorstel de regels voor de waardering van gebouwen strenger te maken, zodat beleggers worden gedwongen gebouwen af te waarderen.
Door: NU.nl/Heleen Haverkort